Soms praten twee mensen met elkaar en resulteert het gesprek in een meningsverschil waarbij geen van beiden zich prettig voelt. De ander overtuigen lukt niet, maar misschien kun je er zelf anders in gaan zitten? Misschien kan de dobbelsteenmethode ook jou daarbij helpen …
Naarmate we meer in gesprek komen met mensen uit andere omgevingen, culturen, landen of religies, is de kans niet denkbeeldig dat we over een onderwerp of gebeurtenis een andere mening hebben. En naarmate het onderwerp dichter bij ons zelf komt en ons meer raakt, is de kans groter dat we niet alleen verwonderd maar vooringenomen, minder vriendelijk, verontwaardigd of zelfs boos reageren.
Zelf vinden we dat natuurlijk gerechtvaardigd want we gaan uit van onze eigen opvattingen en eigen normen en waardenstelsel. Dat hebben we meegekregen van onze ouders, omgeving, school en opvoeding. Wanneer we onze geest echter verder openstellen, zullen we al snel zien dat we door een dikke bril kijken die ons zicht behoorlijk vertroebelt. Dat we daardoor niet (meer) open staan voor andere denkbeelden en voor andere standpunten. Realiseren we ons dat niet, dan beperken we onszelf, dan is de kans groot dat we niet alleen steeds verder vervreemden van de “anders-denkenden”, maar ook van de jongere generaties.
Natuurlijk is het niet eenvoudig om de eigen opvattingen, normen en waarden zomaar aan de kant te zetten. Dat hoeft zelfs niet zolang we maar accepteren én respecteren dat de eigen opvattingen, normen en waarden niet universeel toepasbaar zijn. Ze werken voor jou, voor een groep mensen om je heen, maar beslist niet voor iedereen. Voor jou zijn ze goed, maar dat zijn ze niet per definitie voor een ander. En het omgekeerde geldt evenzeer. Maar het is ook niet zo dat alles dat wordt gezegd kan worden gerechtvaardigd vanuit bijvoorbeeld een andere opvoeding, cultuur of generatie.
Zelf heb ik na veel reizen en werken in andere landen geleerd behoorlijk open te staan voor andere denkbeelden en gebruiken. Ik heb mijn eigen normen en waarden ontwikkeld en pas die in mijn dagelijkse leven toe. Maar toch heb ik vastgesteld dat ik – bijvoorbeeld met mijn oudste zoon – in flinke discussies kan geraken waarbij opvattingen, normen en waarden in het geding zijn. Discussies waarin wij beiden neigen feitenmateriaal aan te dragen om ons gelijk te onderstrepen. Achteraf stel ik wel eens vast, dat mijn feitenmateriaal toch niet altijd zo accuraat is dan ik dacht en dan moet ik mijn mening wel eens bijstellen. Om tot zo’n conclusie te komen, maak ik veelal gebruik van de dobbelsteen methode die haar naam dankt aan de zes stappen waaruit ze bestaat.
- Jouw beeld
In de eerste stap stel je je eigen beeld zo goed mogelijk vast. Wat zijn volgens jou de feiten. Waar zijn die op gebaseerd. Wat is de mening van anderen, volgens jou! Wat doen anderen, volgens jou! - Beeld van de ander
In de tweede stap zet je je eigen denken volledig opzij. Wat zei de ander? Wat zijn de feiten die hij/zij noemt. Wat doen anderen volgens hem/haar, enz. - Raadpleeg de theorie
Een zoekopdracht in Google is de eenvoudigste manier om snel veel informatie te verzamelen. Lees wat is geschreven en verzamel zo objectief mogelijk de feiten. Let wel op: het is niet de bedoeling argumentatie voor jouw mening te vinden, maar echte feiten. Onder het kleed vegen van feiten die de mening van de ander ondersteunen helpt je niet echt verder! - Raadpleeg anderen
Social media is een geweldig instrument om in korte tijd veel mensen te vragen hoe zij ergens over denken. Wanneer je social network groot en gevarieerd is, kun je een korte vraag tweeten en de reacties afwachten. Plaats je vraag ook op LinkedIn en Facebook. Je zult zien dat je al snel reacties uit je omgeving krijgt. - Analyse en conclusie
Bestudeer de informatie die je met Google hebt gevonden en via Twitter, LinkedIn en Facebook hebt gekregen. Probeer hieruit een zo objectief mogelijk beeld samen te stellen. Blijf wel sceptisch en trek niet te snel conclusies; wees vooral voorzichtig wanneer je social network klein is en nauwelijks variatie kent. Wees niet verbaast als je vaststelt dat je je hebt laten leiden door je eigen denkbeelden, normen en waarden. - Pas toe in de praktijk
Reis in gedachten terug in de tijd naar het moment van het gesprek. Voer het in gedachten opnieuw. Wanneer je erin slaagt het standpunt van de ander te begrijpen en te accepteren, dan is het gesprek goed geweest. Natuurlijk kun je proberen uit te leggen dát en waaróm jij een ander standpunt hebt, maar realiseer je dat “het niet eenvoudig is om de eigen opvattingen, normen en waarden zomaar aan de kant te zetten”.