Studiedag ‘de zin en onzin van prestatiesturing’

studiedagdnh
Graag vestig ik de aandacht op de studiedag van 12 juni 2014. Deze wordt verzorgt door De Nijs Heijnen met bekende sprekers zoals prof. dr. René ten Bos, prof. dr. Ed Vosselman, prof. dr. Willem de Nijs, dr. Naud van der Ven, dr. Luc Peters en dr. Michiel Schoemaker.

Het leveren van prestaties en resultaten die door de diverse belanghebbenden als betrouwbaar en bevredigend worden ervaren, is de belangrijkste bestaansvoorwaarde voor iedere organisatie. In allerlei sectoren (van gezondheidszorg, onderwijs, overheid tot commerciële ondernemingen) lijkt de prestatiedruk eerder toe dan af te nemen. Het presteren van organisaties wordt – hoe men het ook wendt of keert – grotendeels bepaald door de inzet en prestaties van hun medewerk(st)ers. Door nieuwe technologische ontwikkelingen en toepassingen lijkt de afhankelijkheid van de menselijke en sociale factor eerder groter te worden. Een vorm van prestatiesturing is en blijft daarmee een van de meest cruciale en kritieke onderdelen in het management van organisaties.

Mede door allerlei uitwassen is prestatie- en resultaatsturing enigszins onder vuur komen te liggen. Hier en daar lijkt het wel alsof men bereid is het kind met het badwater weg te gooien. Geen enkele organisatie kan echter gedijen zonder een of andere vorm van prestatie- en resultaatsturing. Het is tenslotte toch een belangrijk middel om de prestaties van medewerkers te richten op de strategische doelen van de organisatie. Maar de effectiviteit van prestatiesturing is afhankelijk van de wijze waarop zij wordt toegepast en van de uitgangspunten die daarbij worden gehanteerd. Op deze studiedag wordt de vraag opgeroepen of de dominante praktijken op het gebied van prestatiesturing niet fundamenteel aan revisie en herijking toe zijn.

De sprekers op deze studiedag zullen het fenomeen resultaatsturing vanuit verschillende wetenschappelijke perspectieven belichten. Zo zal René ten Bos de vaak impliciete grondslagen waarop resultaatsturing gebaseerd is onder een filosofisch-ethisch vergrootglas leggen. Ed Vosselman gaat in op de rol van accounting en control in organisaties en de uitdagingen waarmee deze processen worden geconfronteerd als het gaat om effectieve prestatiesturing. Vanuit een sociaalwetenschappelijk perspectief gaat Willem de Nijs vervolgens in op de vraag waaraan het beoordelen van prestaties van medewerkers moet voldoen om hun motivatie – de essentiële voor- waarde voor prestatieverbetering – te versterken. Michiel Schoemaker ten slotte zal vanuit een bedrijfskundige HR-visie prestatiesturing plaatsen binnen het kader van talentbenutting en samenwerking tussen medewerk(st)ers.

René ten Bos
René
ten Bos
Stop de resultatitis
Sinds enige tijd waart het spook van de resultatitis door de organisatiewereld. Overal en altijd worden mensen aangesproken op de resultaten die ze boeken. Ze worden daarbij vaak niet alleen onderworpen aan een systematisch wantrouwen, maar ook aan een pseudowetenschappelijk gezag dat op lucht is gebaseerd. Waar komt het spook vandaan? En wat kunnen we doen om het op te jagen en uit te drijven? René ten Bos zal betogen dat iedere vorm van exorcisme pas kan beginnen als we de contouren van het fantoom helder geschetst hebben.
Ed Vosselman
Ed
Vosselman
De resultaatmanagement-paradox: instrumentalisering en verdringing van professionele bezieling
Resultaatmanagement gaat gepaard met de inrichting van instrumentele verantwoordingsrelaties waarin resultaatmeting een centrale plaats inneemt. Een dergelijke meting vereist de beschikbaarheid van indicatoren die het resultaat kunnen representeren; zij keren het werk als het ware binnenstebuiten. Maar omdat indicatoren altijd een gebrekkig representatievermogen hebben, is representatie altijd verbonden met onbedoelde interventie. Het proces van beeldvorming gaat een eigen leven leiden en kan opportunistisch gedrag, angsthazerij en narcisme oproepen. De buitenkant verdringt dan de binnenkant: oprechte nieuwsgierigheid en professionele betrokkenheid worden onderdrukt en dat heeft negatieve consequenties voor de prestaties: ziehier de resultaatmanagement-paradox. In de lezing wordt een alternatief geschetst: de inrichting van relationele verantwoordingsrelaties. Interactie neemt de plaats in van transactie. De nadruk ligt nu meer op socialiserende effecten van verantwoording en minder op individualiserende en disciplinerende effecten.
Willem de Nijs
Willem
de Nijs
Motiverend beoordelen: een contradictio in terminis?
Het sluitstuk in de cyclus van prestatiesturing is de uiteindelijk beoordeling van de geleverde resultaten. Het wordt in de praktijk vaak door zowel de beoordelaar als de beoordeelde als een heikel proces ervaren. In deze lezing wordt betoogd dat in het proces van beoordeling veel dilemma’s en paradoxen schuilgaan, met als onbedoeld resultaat dat de motivatie voor het leveren van goede prestaties eerder afneemt dan toeneemt. Motiverend beoordelen lijkt daarmee een contradictio in terminis te zijn. De vraag is of de uitgangspunten van prestatiebeoordeling niet aan fundamentele herijking toe zijn en meer in lijn moeten worden gebracht met de kenmerken van moderne arbeidssystemen. De lezing zal bepleiten om de fixatie op individuele prestaties te verminderen en in de beoordeling meer recht te doen aan de echte bron van excellent presteren: de kwaliteit van samenwerking en sociaal kapitaal op de werkvloer.
Michiel Schoemaker
Michiel
Schoemaker
Werkgemeenschappen: noodzakelijke voorwaarde voor presteren
De manier waarop veel organisaties de laatste decennia performance-management hebben ingericht, is veel te rationeel. Het accent ligt op toepassing van instrumenten waarbij managers vaak ‘lijstjes afwerken’ om het performancesysteem ‘te vullen’. (Natuurlijk niet in uw organisatie, maar wel in heel veel andere Nederlandse organisaties …) Dit alles doet geen recht aan het feit dat organisaties werkgemeenschappen zijn waaraan individuen zich verbinden vanuit zeer diverse motieven. Daarenboven doet zo’n rationele insteek geen recht aan het feit dat talenten inzetten en ontwikkelen een complex geheel is. De lezing gaat in op de noodzaak om de werkgemeenschap en talentontwikkeling centraal te stellen in het ‘sturen’ op resultaten van individuen en teams in organisaties.

dnh-programma

De studiedag heeft plaats in Paushuize aan de Kromme Nieuwegracht 49 te Utrecht. Deelname kost € 395,- excl. BTW, inclusief lunch en hand-outs. Kijk op de website van DeNijsHeijnen voor meer informatie en het inschrijfformulier.